Sivas bölgesinin köy halaylarındandır. Üç adım sağa ileri yürüyüş, üç adım da geri gidiş halinde oynanır. Mektebin Bacaları halayını çekenler şehrin dış mahallelerinde bile bugün için azdır. merkeze bağlı köylerden halaycılığıyla namlı (ünlü) Şimkürek köyünde bilhassa iyi oynarlar. Bölge köylerinin hemen cümlesinde (hepsinde) vardır. Oyuna neden dolayı “Mektebin Bacaları” adı verildiğini tespite yerli oyun meraklıları da şimdilik imkân bulamamışlardır.
Ağırlama ve Yeldirme:
Notanın (A) işaretli kısmı çalınırken el ele dizili oyuncular, Yarım sağa döner ve ilk vuruşta ayağı bir adım ileri atarlar. İkinci zamanda sol ve üçüncüde sağ ayağı birer adım yürüttükten sonra, dördüncü zamanda sol ayakları sağın yanına getirerek yere vururlar. Musikî (B) işaretli yere gelince; birinci zamanda sağ ayak bulunduğu yerde belli belirsiz kaldırılarak tekrar ökçe üstünde yere vurur. (Ayağın ucu kalkıktır). Üçüncüde sağ ayak bir adım geri atılır. Dörtte sol ayak bulunduğu vaziyete belli belirsiz yerden kesilip tekrar ökçe üstünde yere vurulur. (Ayağın ucu yukarı kalkıktır). Gene sol ayak bir adım daha geri atılır. Altıda sağ ayağın ökçesi yere vurulur. Bundan sonra Oyuncular yarım sağa dönerek birinci zamanda sağ ayağı bir adım ileri atarlar.
El Bırakma:
Halay devamdayken, oyuncuların bir aralık el bırakıştıkları görülür. Çözülüşten sonra oyun yine eski hâlinde devam eder. Kol hareketleri tamamen “dudum”un el bırakışlarındaki gibidir. Bunda da el çırpmalar iki defa, yani sağ ökçelerin yere vurulduğu “zaman” başlarında yapılır.
“Mektebin Bacaları”nda Yeldirme kısmı, musikînin ve oyun hareketlerinin hızlaşmasından ibarettir. Bazen Yeldirmede “yere diz vuruşlar” yapıldığı da olur. Diz vuruşlar, yalnız sol ayağın sağ ayak yanında yere vurulduğu “zaman” da ve sol dizle yapılır. Başçeken isterse diz vuruşları yeldirmeye geçilmezden önce de yaptırabilir.
