Etiket Arşivi: folklor

13. Yüzyıl Halk Edebiyatı Bu yüzyılda ele geçen eserler daha çok fetih ve savaşlara aittir. Bunların en önemlileri İslami Türk destanlarıdır. Battal Gazi Destanı, Danişmentname bunlardan en ünlüleridir. Dönemin en ünlü kişisi Nasreddin Hoca’dır. O, zekasıyla, keskin görüşleri ve zeki söyleyişleriyle, nükteleriyle dünyaca tanınmış biridir. 13. yüzyılda yaşadığı halde halka …

Oğuz Türkleri Anadolu’ya dilleriyle, gelenekleriyle, geleneksel halk edebiyatlarıyla gelmişlerdir. Ozan dedikleri saz şairleri, Anadolu’nun gittikçe Türkleşen bölgelerinde, gezici şair olarak sazlarıyla şiirler söylüyorlardı. 1. İslamiyet’ten önceki edebiyatımızın İslam uygarlığı içindeki biçimidir. Bir anlamda sözlü edebiyat dönemimizin gelişmiş biçimi olarak düşünebiliriz. 2. Halk edebiyatı ürünleri yazılı değildir. Müzik eşliğinde sözlü olarak …

Kütahya bölgesinde yaygın olan bu oyuna Kütahya Zeybeği de derler.

Bolu’dan Mudurnu ilçesinin Yazıca köyünde geçen bu oyun “gayet sükutî (sessiz, suskun) içinde geçer.” Kaval ve tef eşliğiyle tek kişilik olup kadın da, erkek de oynayabilir.

Kars’ın tanınmış oyun havalarındandır.

Siirt’ten Beşiri ilçesinin Kobin köyünde vardır. O köyün diğer oyunları şunlardır: Tenzere, Kılıçkalkan, T’lii (ikinci derecede) oyunlar da vardır. Bölgenin bütün oyunları hususiyle köylerde hep kadınlı erkekli karma halde oynanırlar. Her açık hava vesilesinde davul zurna eşlik eder. El çırpma tertibinde 5-25 kişi karşılıklı oynarlar. “El Çırpma” tabiri “el çırpma”şeklinde …

En orijinal Bingöl oyunu Çabukay oyunudur diyebiliriz. Günümüzde yalnız Güneydoğu Anadolu’nun bazı bucaklarında kalmış görünen bu oyunun dikkate değer figürü “el çarpışmaca” gürbüzlüğüdür. Muş oyunları şu gibi çeşitlerdir: Koçeri, Yalkuşta, Govent, Silvanî, Karzanî, Meryemî, Tek Oyun, Kol Oyunu, Aşırma, Sektirme, Lemo. Yalkuşta, Bingöl’ün Çabukay dedikleri el çarpmaca figürlüsünün aynı gibidir. …

Afyonkarahisar’ın Emirdağ ilçesinde ince çalgı sazlarıyla yürütülen yalnız erkeklere mahsus ikişerli oyundur.

Eskişehir’in erkek oyunlarındandır. Kelimeden ikinci “e” düşerek Efe Oyunu adı “Efoyunu” olmuştur.

Afyonkarahisar’dan Sandıklı ilçesinin Yavaşlar köyünde gün gören davul zurnalı erkek oyunlarındandır. Zeybekler kadrosundandır

Kemah ilçesinin Yukarı Mahalle semtinde 3-10 erkek saz eşliğiyle bu Efeler Oyunu’nu gösterirler. Düğünlerde her isteyen halkada yer alabilir. Giresun’un Şebinkarahisar ilçesinde de Efeler Oyunu vardır. Yerin genişliğine göre 10-20 erkek tarafından birlikte yürütülür. Aynı ilçenin oyun çeşitleri epey zengindir: Dik Kayda, Düz Kayda, Karşılama, Kol Oyunu, Tamzara, Üç Ayak. …

Efe Havası, Zeybek oyunu gibi tekli oyunları Muğla’da kadınlar ancak kadın meclislerinde oynayabilmişlerdir. Aslında erkek oyunlarıdır. Kimi davul zurnayla, kimi de keman veya kemança, cura, bağlama bozuk gibi sazlardan en az ikisi eşliğiyle oynarlar. Bazıları yer adlarını taşıyıp, bu hal her halde menşelerine göredir: Bodrum Zeybeği, Harmandallı Zeybeği vs. gibi. …

Bitlis Yöresi Halk Oyunları Videoları 2008 Federasyon Halk Oyunları Otantik Finali Bitlis Ekibi: [jwvideo]http://www.youtube.com/watch?v=-2wjI-XlgoM[/jwvideo]

Kütahya’da sevilmekle beraber Burdur’da da gün görünüyor. Tek Zeybek gibi bu da sözsüz havasıyla oynanır. Denizli ve havalisinin yüzyılları saran yerli oyunlarından başlıcaları Davaz, Buldan ve Denizli Zeybekleridir. Adlarını menşelerinden almışlardır. Yiğit, mert ve koruyucu bir ruh asilliğiyle dolu insanları temsil eden bu oyunlarda önce birer kişi harekete geçer. Sonra …

Rize bölgesi oyunlarındandır.

Erzurum Barlarındandır. Bu oyunda bilhassa ağır başlılık, incelik, hareketlerde sadelik ve tavırlarda dilbazlık (konuşkanlık) göze çarpar. Adına bakılırsa Kafkas’tan gelmeliği düşünülebilir. İki delikanlı tarafından oynanır. Oyuncuların ellerinde birer mendil bulunur.

Çocukları canlı kukla gibi sıçratıp sevindirmek ve güldürmekle ilk duygu tohumu atılır ki buna “Dandini” denir. Davul sesini taklit eden bir benzektir. Tekerlemede iki üç defa tekerlendiği olur: “Dandini dandini danadan” gibi. 1. Bebekleri hoplatırken söylenen tekerlemelerde geçer. Hafifçe nağmeli de söylenebilir: Dandini yavrum, hoppala paşam. 2. Düzensiz, darmadağınık. Ortalık …

Amasya’da oynanıp adını türküsünden almıştır. Sıra oyunudur. Ağırlama ve Yeğinneme kısımları vardır. Amasya’nın kadın oyunlarından olan “Dımbılgaz”da hoştur ve adını sözlerinden almıştır. “Keleğay” giyimli bir kız tarafından yürütülür. Bunu kadın oynamaz. Yine oranın “Yalel Zamahı” uzak menşei mistik görünen Zamah adlı oyunlara güzel bir örnektir. Havası ayrıdır.

Erzurum Barlarındandır. Bölge oyunlarının en güzellerinden biridir. Hareketleri dört kısım halinde sıralıdır. İlk kısım kol kola, ayaklar pek hafif hareket ettirilerek ve diz kırmalarıyla yürütülür. Daha doğrusu yol alınmaksızın icra edilir. İkinci bölümü, eller omuzda olduğu halde, ileri geri yürünülmek hareketidir. Üçüncü kısım, eller taraklanarak yürütülür. Dördüncü kısımda oturma hareketleri …

Erzurum’un Daldalan dedikleri Bar çeşidi Sivas köylerinin birtakımında da vardır. Adı Halaylar arasında geçer. Havası ve figürleri Erzurum’un Daldalan Barı’nı andırır. Sivas ilinin köy halaylarındandır. Daldala’da oyuncular elele tutuşmazlar. Bellerden sımsıkı kavraşırlar. Başçekenin elinde mendil vardır. Sondaki oyuncu boş kalan elini kalçaya kor. Havası 5/8’lik ölçülerle kuruludur. Tartım fasıl musikimizin …